ارزیابی شاخص‌های تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ‌های برنج (Oryza sativa L.)

نویسندگان

  • ربیعی, بابک 2- استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، گیلان.
  • رحیمی, مهدی استادیار اصلاح نباتات، گروه بیوتکنولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران.
  • صفائی چائی‌کار, صنم پژوهشکده چای، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، لاهیجان، ایران
چکیده مقاله:

Drought stress is one of the most important abiotic stresses in crops that can reduce yield and yield components in terms of time, duration and severity of the stress. Current research was carried out in order to evaluate drought stress tolerance in rice genotypes. Experiment done in two separate schemes using randomized complete blocks design with three replications in Research Field, Faculty of Agricultural Sciences, Guilan University in 2006. Irrigation was conducted equally as flooding until the beginning of tillering stage of genotypes in both stressed and non-stressed conditions, then irrigation was completely cut off in stressed condition, while it was full until the end of maturity in non-stressed condition. Results of mean comparison of different tolerance and susceptible indices based on paddy yield introduced Araguiua, Diwani, Domsefid, Dom sorkh and Hasan Saraei Atashgah as susceptible genotypes which these genotypes were the highest sensitivity to drought and produced the lowest paddy yield (1.68, 1.48, 1.82, 1.96, 2.14 ton/ha respectively). Also genotypes such as Nemat, Sepidrood, IR64, Bejar and IR50 showed the highest tolerance to drought stress and have the highest paddy yield (7.07, 4.59, 4.04, 4.03 and 4.38 ton/ha respectively), so that these genotypes are recommended for planting in dried conditions, as well as, cross parents for increasing drought tolerance of commercial variety. Results of principle components analysis identified two main components in drought conditions that were explained more than 98% of the variance of indices. Drawing by- plot based on two main components showed that the first component had high and positive correlation with YS, YP, MP, GMP, HM and STI, so it named as yield potential and drought tolerance. The second component had positive correlation with RDI and DRI indices and is called as drought response. Cluster analysis based on all studied traits using Ward method attributed genotypes into four groups. The estimation of groups mean and their differences from genotypes total mean showed that there were significant differences between groups for physiological and morphological traits.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی تحمل ژنوتیپ های برنج (Oryza sativa L.) به تنش خشکی انتهای فصل

به منظور ارزیابی تحمل ژنوتیپ‌های برنج به تنش خشکی انتهای فصل و شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل و حساس به این تنش، 49 ژنوتیپ برنج ایرانی و خارجی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو محیط بدون تنش و تنش خشکی در سال زراعی 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان مورد مطالعه قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل: ارتفاع بوته، تعداد خوشه در بوته، تعداد دانه پر در خوشه، تعداد خوشه‌چه ...

متن کامل

ارزیابی تحمل خشکی در ژنوتیپ های برنج (oryza sativa l.)

به منظور بررسی تحمل خشکی واریته های مختلف برنج آزمایشی در سال زراعی 1387 درمرکز تحقیقات برنج معاونت مازندران (آمل) در شرایط مزرعه بصورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با دو تکرار در سه سطح تنش خشکی ( عدم تنش(شاهد)، تنش در مراحل رویشی و زایشی) انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپ ها در همه صفات مورد مطالعه، شاخص های مقاومت به خشکی در کلیه سطوح در سطح احتمال 1% اختلا...

15 صفحه اول

ارزیابی تحمل به خشکی نژادگان‌های برنج (Oryza sativa L.) با استفاده از شاخص‌های تحمل و تجزیۀ نمودار دووجهی

در این آزمایش به‌منظور شناسایی نژادگان (ژنوتیپ­)های برنج متحمل به تنش خشکی با استفاده از شاخص­های تحمل، شمار 31 نژادگان برنج هوازی و 22 رقم برنج غرقابی در شرایط بدون تنش و تنش خشکی با قطع آبیاری سی روز پس از نشا­کاری در مرحلۀ بیشینۀ پنجه‌زنی تا پایان دورۀ رویش نژادگان‌ها در بهار سال 1393 در بخش سنگر- رشت ارزیابی شدند. نتایج نشان داد، چهار شاخص میانگین حسابی (MP)، میانگین هندسی (GMP)، تحمل به تن...

متن کامل

غربالگری ژنوتیپ‌های برنج (Oryza sativa L.) با استفاده از شاخص‌های تحمل و روش‌های چند متغیره در شرایط تنش خشکی

به­منظور شناسایی ژنوتیپ­های برنج متحمل به تنش خشکی، آزمایشی گلدانی روی 40 ژنوتیپ برنج بومی و اصلاح شده در شرایط بدون تنش و تنش آب (قطع آب در مرحله آبستنی) به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1393 در موسسه تحقیقات برنج کشور اجرا شد. براساس شاخص­های رایج تحمل تنش (TOL، SSI، STI، MP، GMP و HM)، 17 ژنوتیپ انتخاب و در سال دوم (1394) در دو محیط در مزرعه؛ بدون تنش (آبیاری کام...

متن کامل

تنوع هاپلوتایپی در qtl مرتبط با تحمل به خشکی روی کروموزوم 9 برنج [oryza sativa l.]

با توجه به اهمیت پژوهش های مرتبط با تنش های غیرزیستی، پژوهش حاضر در راستای بررسی تنوع هاپلوتایپی ناحیه qtl تحمل به خشکی روی کروموزوم 9 برنج، انجام گرفت. این بررسی با استفاده از 15 نشانگر ریزماهواره پیوسته به qtl بزرگ اثر مذکور و 20 ژنوتیپ ایرانی و وارداتی و دو ژنوتیپ مرجع bala (متحمل)، azucena (نسبتاً حساس) برنج صورت گرفت. به طور کلی هشت صفت در تنش خشکی و نرمال از قبیل طول ساقه، طول ریشه، وزن ری...

15 صفحه اول

ارزیابی واکنش لاین‏ های موتانت برنج (Oryza sativa L.) به تنش شوری در مرحلۀ گیاهچه‏ ای

به‌منظور بررسی تأثیر جهش‏زاهای شیمیایی بر رقم برنج ’طارم محلی‘ در شرایط تنش شوری، بذور رقم برنج ’طارم محلی‘تحت تیمار دو موتاژن شیمیایی اتیل متان سولفونات (14 میلی‏مولار) و سدیم آزید (2 میلی‏مولار)، قرار گرفت و در نسل دوم بوته‏هایی که از نظر صفات مهم اقتصادی مطلوب بودند، انتخاب شدند. گیاهچه‏های حاصل از این بوته‏ها در نسل سوم با استفاده از یک آزمایش فاکتوریل دو‌عاملی در قالب طرح پایۀ کاملاً تصادفی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 25

صفحات  7- 18

تاریخ انتشار 2018-06

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023